Mae gwleidyddion Plaid Cymru wedi codi braw wrth i ffigyrau newydd a ryddhawyd gan Lywodraeth Cymru ddangos argyfwng cynyddol i apwyntiadau Offthalmoleg o fewn ardal Bwrdd Iechyd Hywel Dda.
Mae'r ffigurau, a gyhoeddwyd y mis hwn, yn dangos bod un o bob dau glaf offthalmoleg risg uchel ar draws ardal Bwrdd Iechyd Hywel Dda mewn perygl o 'niwed anghildroadwy neu ganlyniad niweidiol sylweddol' o ganlyniad i'r amser targed yn cael ei golli ar gyfer eu hapwyntiad claf allanol cyntaf.
Ym mis Mai 2023, roedd 50.3% o gleifion ar draws ardal Bwrdd Iechyd Hywel Dda a ystyrir yn 'Ffactor Risg Iechyd R1' yn aros y tu hwnt i'r dyddiad targed ar gyfer apwyntiad cleifion allanol - sy'n gyfystyr â bron i 8,000 o gleifion ledled Sir Gaerfyrddin, Ceredigion a Sir Benfro.
Ledled Cymru, roedd 52.5% o gleifion a ystyrir yn 'Ffactor Risg Iechyd R1' yn aros y tu hwnt i'r dyddiad targed ar gyfer apwyntiad cleifion allanol - cynnydd o 1,300 o'r mis blaenorol.
Wrth ymateb i'r ffigurau brawychus, dywedodd Cefin Campbell, Aelod o'r Senedd Plaid Cymru dros Ganolbarth a Gorllewin Cymru:
"Mae'r ffigurau hyn yn adlewyrchu tuedd gynyddol rwy'n ei weld yn fy mewnflwch - gyda mwy a mwy o etholwyr yn cysylltu â mi i fynegi eu rhwystredigaeth a'u pryder difrifol ynghylch cyflwr y ddarpariaeth offthalmoleg yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru.
Mae'n fwyfwy amlwg nad yw gwasanaethau Offthalmoleg wedi gallu gwella o'r pandemig, ac yn destun pryder gallai hyn gael effaith ddinistriol ar ormod o gleifion. Yn syml, nid yw'n ddigon da bod mwy nag un o bob dau glaf mewn perygl o golli golwg na ellir ei wrthdroi oherwydd na all Llywodraeth Cymru gael gafael ar amseroedd aros.
Mewn ymateb i'r ffigyrau diweddaraf, mae Plaid Cymru yn galw ar Lywodraeth Cymru i roi cynllun ar waith i sicrhau bod y cleifion gofal llygaid mwyaf brys yn cael eu gweld o fewn amserlenni derbyniol.
Ychwanegodd Mabon ap Gwynfor AS, llefarydd Plaid Cymru dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol:
"Er mwyn dangos eu bod o ddifrif ynglŷn â gofal llygaid yng Nghymru, rhaid i ni weld cynllun gan Lywodraeth Cymru ar sut maen nhw'n bwriadu amgyffred yr achosion mwyaf brys ar y rhestrau aros hyn.
"Yn ogystal, mae angen i Lywodraeth Cymru roi camau ar waith i sicrhau bod targedau'n gyrru'r ymddygiad cywir, bod targedau'n cael eu monitro'n effeithiol, bod gan fyrddau iechyd yr adnodd i allu cyflawni i dargedu, a bod camau adfer yn cael eu cymryd cyn gynted â phosibl i ofalu am y cleifion sydd wedi cael eu siomi gan y system. Mae angen i hyn gynnwys plymio'n ddwfn i'r mesurau, a'r prosesau presennol, sy'n methu mwy na hanner y cleifion gofal llygaid risg uchaf yng Nghymru ar hyn o bryd."
Dangos 1 ymateb
Mewngofnodi gyda
Mewngofnodi gyda Facebook Mewngofnodi gyda Twitter